คานที่ไม่ใช่ขึ้นคาน

"มาทำความรู้จัก คานที่ใช้ในงานก่อนสร้างคืออะไร มีหน้าที่อะไร มีกี่ประเภท และมีความสำคัญยังไง วันนี้สตีลเหล็ก มีคำตอบมาฝากทุกๆคน"

คานบ้านคืออะไร?

 คานบ้านเป็นชิ้นส่วนโครงสร้างในแนวนอนที่ทอดยาวระหว่างเสาหรือผนังรับน้ำหนัก มีหน้าที่รับและกระจายน้ำหนักจากโครงสร้างส่วนบนลงสู่ฐานราก คานมักมีลักษณะเป็นแท่งยาว ทำจากวัสดุแข็งแรงเช่นคอนกรีตเสริมเหล็กหรือเหล็กรูปพรรณ

หน้าที่ของคานบ้าน

1. รับน้ำหนัก: คานรับน้ำหนักจากพื้น หลังคา และส่วนอื่นๆ ของบ้าน แล้วถ่ายเทน้ำหนักนั้นไปยังเสาและฐานราก

2. เชื่อมต่อโครงสร้าง: คานช่วยยึดเสาและผนังเข้าด้วยกัน ทำให้โครงสร้างบ้านมีความแข็งแรงและเสถียร

3. รองรับพื้น: คานรับน้ำหนักของพื้นชั้นบนและช่วยกระจายน้ำหนักอย่างสม่ำเสมอ

4. ป้องกันการทรุดตัว: คานช่วยลดการทรุดตัวของพื้นและผนัง ทำให้บ้านมีความมั่นคงในระยะยาว

5. เสริมความแข็งแรง: คานเพิ่มความแข็งแรงให้กับโครงสร้างโดยรวม ช่วยต้านทานแรงลม แผ่นดินไหว และแรงกระทำอื่นๆ

ความจำเป็นของคานบ้าน

1. ความปลอดภัย: บ้านที่ไม่มีคานอาจมีความเสี่ยงต่อการพังทลายหรือทรุดตัวสูง

2. ความคงทน: โครงสร้างที่ไม่มีคานอาจมีอายุการใช้งานสั้นกว่า

3. ข้อจำกัดการออกแบบ: การไม่มีคานจำกัดรูปแบบและขนาดของบ้านที่สามารถสร้างได้

4. กฎหมายควบคุมอาคาร: ในหลายพื้นที่ กฎหมายกำหนดให้ต้องมีคานในโครงสร้างบ้าน

อย่างไรก็ตาม มีบางกรณีที่อาจสร้างบ้านโดยไม่ใช้คานได้ 

• บ้านไม้ขนาดเล็กชั้นเดียว

• บ้านที่ใช้ระบบผนังรับน้ำหนัก (load-bearing walls)

• บ้านที่ใช้โครงสร้างเปลือกบาง (thin-shell structures)

วัสดุที่ใช้ทำคานบ้าน

1. คอนกรีตเสริมเหล็ก (Reinforced Concrete):

• เป็นวัสดุที่นิยมใช้มากที่สุด

• มีความแข็งแรงสูง ทนไฟ และทนทานต่อสภาพแวดล้อม

• สามารถหล่อขึ้นรูปได้ตามต้องการ

• ราคาไม่แพงมากเมื่อเทียบกับวัสดุอื่น

2. เหล็กรูปพรรณ (Structural Steel):

• มีน้ำหนักเบากว่าคอนกรีต แต่แข็งแรงมาก

• เหมาะสำหรับอาคารขนาดใหญ่หรือมีช่วงพาดยาว

• ติดตั้งได้รวดเร็ว แต่ต้องระวังเรื่องการป้องกันสนิมและไฟ

3. ไม้ (Timber):

• ใช้กันมากในบ้านไม้หรือบ้านขนาดเล็ก

• มีน้ำหนักเบา ราคาไม่แพง และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

• ต้องระวังเรื่องความชื้นและปลวก

4. คอมโพสิต (Composite):

• ผสมผสานวัสดุต่างๆ เช่น เหล็กกับคอนกรีต หรือไม้กับเหล็ก

• ได้คุณสมบัติที่ดีของวัสดุหลายชนิดรวมกัน

• มักใช้ในงานที่ต้องการความแข็งแรงสูงแต่น้ำหนักเบา

5. เหล็กกล้าแรงดึงสูง (Prestressed Steel):

• ใช้ในงานที่ต้องการความแข็งแรงสูงมาก

• มักพบในสะพานหรืออาคารขนาดใหญ่

• มีราคาแพงและต้องการความเชี่ยวชาญในการติดตั้ง

การเลือกวัสดุทำคานขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย 

• ขนาดและรูปแบบของบ้าน

• น้ำหนักที่ต้องรับ

• งบประมาณ

• สภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม

• ข้อกำหนดทางกฎหมาย

• ความสะดวกในการก่อสร้างและบำรุงรักษา

        คานบ้านเป็นส่วนสำคัญในโครงสร้างที่ช่วยรับและกระจายน้ำหนัก เชื่อมต่อส่วนต่างๆ ของบ้าน และเสริมความแข็งแรงให้กับโครงสร้างโดยรวม แม้จะสามารถสร้างบ้านโดยไม่มีคานได้ในบางกรณี แต่โดยทั่วไปแล้วคานมีความจำเป็นอย่างยิ่งต่อความปลอดภัยและความคงทนของบ้าน การเลือกวัสดุและการออกแบบคานที่เหมาะสมจะช่วยให้บ้านมีโครงสร้างที่แข็งแรง ปลอดภัย และมีอายุการใช้งานยาวนาน